Các thị trường hàng hóa, trong cả thời kỳ lịch sử lẫn thời hiện đại, đều có ảnh hưởng to lớn về mặt kinh tế tới mọi quốc gia và người dân. Tác động của các thị trường hàng hóa trong suốt tiến trình lịch sử vẫn chưa được tìm hiểu một cách kín kẽ, nhưng người ta cho rằng những hợp đồng tương lai-futures về mua bán lúa gạo có thể đã xuất hiện ở Trung Quốc cổ đại từ 6.000 năm trước. Sự thiếu hụt các loại hàng hóa thiết yếu đã châm ngòi cho một loạt các cuộc chiến tranh trong suốt lịch sử (như trong Thế chiến II, khi Nhật Bản lăm le đến những nước lân cận để chiếm được nguồn tài nguyên là dầu mỏ và cao su), trong khi nguồn cung dư thừa có thể gây ra một tác động phá hoại lên một khu vực bằng việc dẫn đến hiện tượng phá giá của những sản phẩm cốt lõi kể trên.
Những hàng hoá phục vụ ngành công nghiệp năng lượng như dầu thô được theo dõi sát sao bởi các quốc gia, các tập đoàn và người tiêu dùng. Cuộc sống của một người tiêu dùng phương Tây điển hình rất dễ bị ảnh hưởng bới giá dầu thô cao. Ngoài ra, các quốc gia sản xuất dầu mỏ ở Trung Đông (những quốc gia mà phần lớn nguồn thu phụ thuộc vào việc bán dầu mỏ) có thể bị ảnh hưởng bất lợi bởi giá dầu thô thấp. Những sự gián đoạn bất thường do thời tiết hoặc thiên tai gây ra có thể không chỉ châm ngòi cho sự biến động trong giá cả mà còn gây ra tình trạng thiếu lương thực nội địa. Hãy đọc bài viết này để tìm hiểu về vai trò của các hàng hoá khác nhau trong nền kinh tế toàn cầu và cách các nhà đầu tư có thể biến những sự kiện kinh tế thành cơ hội.
Hàng hóa 101
Có bốn nhóm hàng hoá thương mại gồm:
- Năng lượng (bao gồm dầu thô, dầu đốt, khí tự nhiên và xăng)
- Kim loại (bao gồm vàng, bạc, bạch kim và đồng)
- Vật nuôi và Thịt (bao gồm heo nạc, thịt ba chỉ, súc vật nuôi làm giống và thức ăn gia súc)
- Nông nghiệp (bao gồm ngô, đậu nành, lúa mì, gạo, hạt ca cao, hạt cà phê, bông và đường)
Các nền văn minh cổ đại đã buôn bán hàng loạt các loại hàng hóa, bao gồm vật nuôi, vỏ sò, gia vị và vàng. Mặc dù chất lượng sản phẩm, ngày giao hàng và phương thức vận chuyển thường không đáng tin cậy, nhưng giao dịch hàng hóa là một ngành nghề kinh doanh vô cùng quan trọng. Sức mạnh của các đế chế thời xưa có thể được phản ánh qua khả năng tạo ra và quản lý các hệ thống trao đổi thương mại phức tạp cũng như khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho ngành giao thương hàng hóa, vì nó là yếu tố trèo lái cho thương mại, sự phát triển của nền kinh tế và việc đánh thuế của ngân khố vương quốc. Danh tiếng và độ tin cậy là nền tảng quan trọng để bảo đảm sự tin tưởng của các nhà đầu tư, thương lái và nhà cung cấp trong thời kì cổ đại.
Những đặc điểm đầu tư
Giao dịch hàng hoá trên các sàn giao dịch có thể đòi hỏi các tiêu chuẩn đã được thỏa thuận để thực hiện các giao dịch (mà không cần đến sự kiểm tra thị giác). Bạn không muốn mua 100 con gia súc để rồi phát hiện ra chúng đều mắc bệnh, hoặc phát hiện ra rằng loại đường mà bạn mua có chất lượng thấp hoặc không thể sử dụng được.
Có nhiều cách thức mà trong đó việc trao đổi và đầu tư vào hàng hóa có thể rất khác với việc đầu tư vào các loại chứng khoán truyền thống như cổ phiếu và trái phiếu. Sự phát triển kinh tế toàn cầu, những tiến bộ công nghệ và các nhu cầu thị trường đối với hàng hoá ảnh hưởng đến giá cả của các mặt hàng chủ lực như dầu mỏ, nhôm, đồng, đường và ngô. Ví dụ, sự nổi lên của Trung Quốc và Ấn Độ như những những ông lớn trong nền kinh tế và những quốc gia này cũng đóng góp vào việc làm hao mòn nguồn tài nguyên dự trữ cho những kim loại phục vụ ngành công nghiệp như là sắt thép.
Những nguyên tắc kinh tế cơ bản vẫn có tác dụng đối với thị trường hàng hóa: nguồn cung thấp hơn dẫn đến giá cả cao hơn. Ví dụ, các nhà đầu tư có thể theo dõi những thống kê và xu hướng về vật nuôi. Các sự gián đoạn chủ yếu trong nguồn cung, ví dụ như các mối lo ngại về tình trạng sức khỏe và bệnh tật trên diện rộng, có thể dẫn đến những quyết định đầu tư, cho thấy nhu cầu dài hạn đối với những loại vật nuôi nói chung là ổn định và có thể dự đoán được.
Tiêu chuẩn vàng
Có một số điều cần phải thận trọng, vì việc đầu tư trực tiếp vào các mặt hàng cụ thể có thể là một đề xuất rủi ro, trừ phi nó mang tính đầu cơ thực sự mà không có sự siêng năng cần thiết cũng như lý do thấu đáo. Có một số quyết định đầu tư thì được ứng dụng rộng rãi hơn và cũng có logic mạch lạc hơn. Khi mà thị trường đang ở trạng thái đi xuống (thị trường gấu) hoặc khi thị trường đang thể hiện rất nhiều sự bất ổn thì các nhà đầu tư lúc đó sẽ có xu hướng vội vàng chuyển đổi tiền mặt thành những kim loại quý ví dụ như vàng, vốn được coi là một kim loại đáng tin cậy và có tính giữ giá cao. Các nhà đầu tư mất tiền trên thị trường chứng khoán có thể tạo ra lợi nhuận dương bằng cách trao đổi kim loại quý. Các kim loại quý cũng có thể được sử dụng như một nghiệp vụ bảo đảm (phòng vệ) chống lại lạm phát cao hoặc các giai đoạn tiền tệ bị phá giá.
Thúc đẩy thị trường
Đầu tư vào hàng hóa năng lượng cũng là cách đầu tư phổ biến đối với giao dịch hàng hóa. Sự phát triển kinh tế toàn cầu và sự thiếu thốn sản lượng dầu từ các giếng khoan trên khắp thế giới có thể dẫn đến giá dầu leo thang, do các nhà đầu tư nhận định nguồn cung cấp dầu hạn chế với nhu cầu năng lượng ngày càng tăng. Tuy nhiên, viễn cảnh lạc quan về giá dầu nên được giảm nhẹ đi với một số cân nhắc nhất định. Các xu thế xuống dốc của kinh tế, những thay đổi sản xuất của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và những tiến bộ công nghệ mới nổi (như điện gió, năng lượng mặt trời và nhiên liệu sinh học) nhằm mục đích thay thế (hoặc bổ sung) dầu thô như là một nguồn cung cấp năng lượng cũng cần được xem xét.
Rủi ro kinh doanh
Hàng hóa có thể nhanh chóng trở thành các khoản đầu tư rủi ro vì chúng có khả năng bị ảnh hưởng bởi những sự kiện có thể xảy ra mà khó đoán trước, nếu không muốn nói là không thể. Chúng bao gồm các hiện tượng thời tiết bất thường, thiên tai tự nhiên, dịch bệnh và những thảm họa do con người gây ra. Ví dụ, hạt thóc có một thị trường giao dịch rất sôi động và có thể biến động trong những tháng hè hoặc các giai đoạn chuyển tiếp của thời tiết. Vì vậy, lời khuyên được đưa ra là không nên phân bổ quá 10% một danh mục đầu tư cho hàng hoá (trừ khi có những sự thật ngầm hiểu chính xác về xu hướng hoặc sự kiện cụ thể).
Thị trường giao dịch
Có vô số thị trường giao dịch hợp đồng tương lai trên khắp thế giới đối với những hàng hoá đóng một vai trò thiết yếu và quan trọng trong các thị trường kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng đến cuộc sống của hầu hết mọi người trên hành tinh. Mỗi một thị trường giao dịch chấp nhận một vài mặt hàng hoặc chuyên về một mặt hàng. Chẳng hạn, the U.S. Futures Exchange là một thị trường quan trọng chỉ chấp nhận hàng hóa năng lượng.
Các thị trường giao dịch phổ biến nhất bao gồm CME Group mã chứng khoán trên sàn Nasdaq là CME, là kết quả sau sự hợp nhất giữa Chicago Mercantile Exchange (Sàn giao dịch hàng hóa Chicago) và Chicago Board of Trade ( Trung tâm giao dịch The Chicago Board of Trade) vào năm 2006, Intercontinental Exchange (Sàn giao dịch liên lục địa) mã chứng khoán trên sàn NYSE là ICE, Kansas City Board of Trade (Sở giao dịch Kansas) và London Metal Exchange(Sàn giao dịch Kim loại Luân Đôn).
Hợp đồng tương lai (Futures) và Nghiệp vụ bảo đảm (Hedging)
Hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn và nghiệp vụ bảo đảm là một thủ tục thường thấy với hàng hoá. Ngành hàng không là một ví dụ của một ngành công nghiệp lớn phải đảm bảo lượng nhiên liệu khổng lồ với mức giá ổn định cho mục đích lập kế hoạch. Do nhu cầu này, các công ty hàng không tham gia vào nghiệp vụ bảo đảm và mua nhiên liệu với mức lãi suất cố định (cho một khoảng thời gian) để tránh tình trạng biến động của thị trường dầu thô và xăng dầu làm cho các báo cáo tài chính của họ trở nên không ổn định và đem lại nhiều rủi ro hơn cho các nhà đầu tư. Các hợp tác xã nông nghiệp cũng sử dụng cơ chế này. Nếu không có hợp đồng tương lai và nghiệp vụ bảo đảm, sự biến động của hàng hóa có thể gây ra tình trạng phá sản cho các doanh nghiệp cần đến năng lực dự đoán trong việc quản lý chi phí. Do đó, trao đổi hàng hóa được các nhà sản xuất và các nhà cung cấp dịch vụ sử dụng như là một phần của quá trình lập ngân sách - và khả năng bình thường hóa các chi phí thông qua việc sử dụng các hợp đồng kỳ hạn làm giảm thiểu nhiều thứ đau đầu liên quan đến dòng tiền.
Lời kết
Đầu tư vào hàng hóa có thể nhanh chóng bị thoái hóa thành canh bạc hoặc đầu cơ khi một nhà kinh doanh ngắn hạn đưa ra những quyết định thiếu thông tin. Tuy nhiên, bằng cách sử dụng hợp đồng tương lai (Futures) và nghiệp vụ bảo đảm (Hedging), các nhà đầu tư và nhà hoạch định kinh doanh có thể bảo đảm sự bảo hiểm về giá cả so với sự bất ổn về giá. Tăng trưởng dân số, kết hợp với nguồn cung hạn hẹp trong nông nghiệp, có thể tạo ra những cơ hội để tăng giá các sản phẩm nông nghiệp. Nhu cầu về kim loại phục vụ các ngành công nghiệp cũng có thể dẫn đến các cơ hội để kiếm tiền bằng cách đặt cược vào sự tăng giá trong tương lai. Khi thị trường biến động bất thường hoặc giảm giá, hàng hóa cũng có thể tăng giá, và trở thành một nơi (tạm thời) để lưu giữ tiền mặt.