Tuy nhiên, người ta giả định rằng ít nhất một số người sở hữu có thể có ý đồ thay thế một số tài sản ít ưa thích hơn cho một số tài sản ưa thích nhiều hơn do sự khích lệ của lợi tức chênh lệch tăng nhiều hơn ở trường hợp thứ nhất. Những hiệu ứng kỳ vọng làm sự phân tích trở thành phức tạp, nhưng khi gạt chúng sang một bên thì một mô hình như vậy đưa ra một sự giải thích về cơ cấu của lãi suất và cung cấp cho cơ quan quản lý tiền tệ một giả thiết có hiệu lực để tác động vào lãi suất hoặc để gây ảnh hưởng đến đầu tư vốn hoặc để kiểm soát sự tăng trưởng của cung tiền.
Phương pháp này vốn xuất phát trực tiếp từ Lý thuyết tổng quát của Keynes đã được triển khai rất rộng bởi “Trường phái Yale” của các nhà kinh tế học, đi đầu là giáo sư James Tobin. Tuy nhiên, mô hình cân đối danh mục đàu tư là cơ sở lý thuyết chung cho các trường phái tư duy tiền tệ chủ yếu còn đang tranh cãi, phái trọng tiền và phái không trọng tiền. Sự khác nhau giữa các trường phái là tính thực nghiêm, chẳng hạn như trọng sự giả định của họ về tính thay thế giữa tiền và các tài sản khác trong danh mục của những người sở hữu tài sản.