Tài chính cá nhân là sự áp dụng các nguyên tắc kinh tế vào các quyết định chi tiêu của một cá nhân hay một hộ gia đình. Trong đó bao gồm cách thức mà cá nhân hay hộ gia đình có được thu nhập, cân đối thu chi, tiết kiệm hoặc sử dụng nguồn tiền của mình qua thời gian, có tính toán đến các rủi ro về mặt tài chính và các sự kiện có thể xảy ra trong tương lai. Các thành tố của tài chính cá nhân bao gồm việc quản lý các tài khoản gửi tiết kiệm, thẻ tín dụng, các khoản mua chịu, các khoản đầu tư vào thị trường chứng khoán, kế hoach hưu trí, các khoản phúc lợi xã hội, hợp đồng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân.

Một bộ phận rất quan trọng trong rài chính cá nhân đó là lập các kế hoạch tài chính. Đây là một quá trình động, đòi hỏi có sự điều chỉnh và đánh giá lại thường xuyên. Nhìn chung quá trình này có 5 bước:
Tiến hành định giá: một tình huống liên quan đến tài chính cá nhân có thể được đánh giá thông qua các "bảng cân đối kế toán" và "báo cáo thu nhập" đã được đơn giản hoá. Bảng cân đối kế toán của mỗi cá nhân sẽ liệt kê giá trị các khoản tài sản của cá nhân (hộ gia đình ) đó ví dụ như: ôtô, nhà cửa, khoản vay ngân hàng, khoản cầm cố... Báo cáo dòng tiền của cá nhân sẽ liệt kê các khoản thu nhập và chi tiêu của người đó.
Thiết lập mục tiêu: xác lập mục tiêu sẽ hỗ trợ cho việc lên kế hoạch tài chính của mỗi người. Mục tiêu có thể là nghỉ hưu khi 50 tuổi với mức thu nhập ròng là 800.000$ hoặc mua một ngôi nhà trong vòng 3 năm mà chỉ phải trả chi phí lãi vay mỗi tháng không quá 25% tổng thu nhập...Bạn nên xác lập mục tiêu dài hạn cũng như mục tiêu ngắn hạn để có định hướng rõ ràng.
Lập kế hoạch: lập các kế hoạch tài chính, cụ thể hoá các bước cần phải làm để đạt được mục tiêu. Trong kế hoạch chi tiết này nên đề ra các biện pháp nhằm giảm bớt các khoản chi phí không cần thiết, tăng doanh thu hoặc kế hoạch tìm kiếm lợi nhuận thông qua đầu tư vào thị trường chứng khoán.
Thực hiện kế hoạch: để có thể thực hiện được kế hoạch đề ra thì bạn cần phải tuân thủ một số quy tắc và cũng cần có sự kiên trì nhất định. Bạn có thể xin hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn tài chính hay luật sư của mình.
Quản lý và đánh giá lại: vì qua thời gian, các kế hoạch tài chính cá nhân đều có thể có những khác biệt so với điều kiện và hoàn cảnh hiện tại, vì thế bạn cần quản lý tốt kế hoạch tài chính của mình để có những sự điều chỉnh và đánh giá lại cho phù hợp.