Việc hạch toán các giao dịch kinh tế của một quốc gia với các quốc gia khác trong một thời kỳ nhất định, thường là một năm. Cán cân thanh toán của bất kỳ quốc gia nào cũng được chia thành hai loại tài chính: tài khoản vãng lai (current account), tượng trưng cho thương mại xuất nhập khẩu, cộng với thu nhập từ du lịch, lợi nhuận thu từ hải ngoại, thanh toán tiền lãi, và tài khoản vốn (capital account), tượng trưng cho tổng số tiền gửi ngân hàng, đầu tư bởi các nhà đầu tư tư nhân, và các chứng khoán nợ được bán bởi ngân hàng trung ương hay các cơ quan chính phủ.
Trong thuật ngữ kinh tế, thặng dư cán cân thanh toán nghĩa là một quốc gia thu tiền từ thương mại và đầu tư, nhiều hơn số tiền nó trả cho các quốc gia khác, dẫn đến sự tăng giá trị đồng tiền quốc gia đối với tiền tệ của các quốc gia khác. Thâm hụt ngân sách trong cán cân thanh toán có tác động ngược lại: nhập khẩu lớn hơn xuất khẩu, sự phụ thuộc vào các nhà đầu tư nước ngoài và nội tệ bị định giá quá cao. Các quốc gia trải qua việc thâm hụt cán cân thanh toán phải bù khoản chênh lệch bằng cách xuất khẩu vàng hay dự trữ ngoại tệ mạnh, như đồng dollar Mỹ, là đơn vị tiền tệ được chấp nhận thanh toán nợ quốc tế.
Xem INTERNATIONAL RESERVES; SPECIAL DRAWING RIGHTS.