Năm 2010, Google đã làm rung chuyển ngành công nghiệp băng thông rộng trị giá 60 tỷ đô la bằng cách công bố kế hoạch triển khai dịch vụ internet tại nhà dựa trên sợi quang, cung cấp các kết nối lên tới gigabit mỗi giây - nhanh hơn 100 lần so với tốc độ trung bình tại thời điểm đó. Google Fiber, tên của dịch vụ này , đã tham gia vào thị trường truy cập trong lĩnh vực internet tốc độ cực cao. Tuy nhiên, sau khi triển khai tới sáu khu đô thị lớn trong sáu năm, ban lãnh đạo công ty đã thông báo vào cuối năm 2016 sẽ tạm dừng triển khai trong tương lai.
Trong mô hình Big Bang Disruption (Cú nổ đột phá) , nơi các đổi mới đột ngột xuất hiện khi thị trường sẵn sàng, Google Fiber có thể được coi là một thử nghiệm thị trường ban đầu thất bại trong truy cập internet gigabit. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu mục tiêu của công ty chưa bao giờ là giải phóng tiềm năng này đến mức khuyến khích các nhà cung cấp băng thông rộng đương nhiệm làm điều đó, giúp Google mở rộng tại các thị trường lân cận như video và thị trường mới nổi bao gồm cả “nhà thông minh”?
Nhìn qua lăng kính đó, Google Fiber đã thành công một cách điên cuồng. Nó kích thích những người đương nhiệm tăng tốc đầu tư cơ sở hạ tầng của họ tiến thêm vài năm. Các ứng dụng mới và các ngành công nghiệp mới đã xuất hiện, bao gồm cả thực tế ảo và Internet of Things (Internet Vạn Vật, hay cụ thể hơn là Mạng lưới vạn vật kết nối Internet hoặc là Mạng lưới thiết bị kết nối Internet là một liên mạng), chứng minh khả năng tồn tại của các dịch vụ gigabit. Và trong quá trình này, chính quyền địa phương đã được huy động để suy nghĩ lại các cách tiếp cận hạn chế và không hiệu quả để giám sát việc cài đặt mạng.
Câu chuyện về Google Fiber cung cấp những bài học quý giá cho các chuyển đổi mạng trong tương lai, đáng chú ý là cuộc đua toàn cầu đang diễn ra để triển khai mạng di động 5G thế hệ tiếp theo. Dường như, đây là thời điểm tốt để xem xét câu chuyện nó ra đời như thế nào , những gì nó đạt được và những gì nó dạy cho các nhà đầu tư, người tiêu dùng và các nhà lãnh đạo cộng đồng mong muốn đảm bảo chi tiêu riêng cho cơ sở hạ tầng internet.
Năm 2009, Quốc hội giao cho Ủy ban Truyền thông Liên bang phát triển Kế hoạch Băng rộng Quốc gia (NBP). Kế hoạch đặt ra các mục tiêu tích cực để mở rộng dịch vụ băng rộng tốc độ cao trên khắp Hoa Kỳ, tiếp tục phụ thuộc gần như hoàn toàn vào đầu tư tư nhân. Mục tiêu tổng thể: đảm bảo ít nhất 100.000.000 người Mỹ có quyền truy cập vào tốc độ băng thông rộng 100 Mbps vào năm 2020.
Hóa ra, các nhà cung cấp đã vượt qua cột mốc đó vào đầu năm 2016. Nhưng vào năm 2009, không có nhà mạng hàng đầu nào lên kế hoạch nâng cấp lớn cho nhà máy vật lý hiện tại của mình. Đây là một bước đột phá từ thập kỷ trước, khi các cải tiến kỹ thuật và công nghệ cạnh tranh có nghĩa là nâng cấp liên tục, tiến bộ từ quay số qua qua băng thông trên nền tảng dây cáp thời kỳ đầu , dịch vụ DSL (hay Digital Subcriber Line - kênh thuê bao số) được cung cấp qua mạng điện thoại analog, triển khai dựa trên sợi quang thời kỳ đầu (đặc biệt là Verizon FiOS) và nâng cấp lớn cuối cùng của cáp, được gọi là DOCSIS 3.0.
Tuy nhiên, đến năm 2009, Verizon đã giảm quy mô kế hoạch phát triển cáp quang và công nghệ DSL đang bị tụt hậu. Các thị trường chính đã chuyển sang hai phân khúc - cao cấp được phục vụ bằng cáp và cấp thấp được phục vụ bởi DSL.
Thị trường băng thông rộng đang trải qua một tình huống khó xử của “song đề tù nhân”, tại đó các nhà cung cấp cáp và DSL không cảm thấy mối đe dọa cạnh tranh từ bên kia đòi hỏi đầu tư mới đáng kể, tin tưởng vào hòa bình tương đối trong phân khúc thị trường của chính họ. Việc tiếp tục mở rộng dung lượng băng thông rộng đang trên bờ vực bị đình trệ.
Google đặt ra một trò chơi của các Hợp Đồng
Đáp lại yêu cầu từ nhóm NBP, Google đã đề xuất xây dựng một thử nghiệm gigabit dựa trên cáp quang để chứng minh tầm quan trọng kinh tế và cạnh tranh của các ứng dụng mới không thể có nếu không có cơ sở hạ tầng thế hệ tiếp theo - bao gồm thực tế ảo, lưới điện thông minh, xe tự hành, tiên tiến về y tế, chính phủ điện tử và giáo dục từ xa.
Thay vì chờ đợi các nhà cung cấp đương nhiệm hoặc một thử nghiệm do chính phủ tài trợ, công ty tuyên bố rằng họ sẽ tự xây dựng một số lượng nhỏ mạng lưới gigabit thử nghiệm. Trước sự ngạc nhiên của mọi người, Google đã choáng ngợp vì quá nhiều thành phố tự nguyện tham gia thử nghiệm, nhận được 1.100 đề xuất thay vì 10 đến 50 mà họ mong đợi.
Các thành phố đã thấy giá trị lớn cho cộng đồng trong các cuộc thử nghiệm thử nghiệm. Họ cũng hiểu rằng những gì Google đang tìm kiếm không phải là giảm thuế hay các ưu đãi tài chính khác cũng như tốc độ thực thi và đặc biệt là các cam kết từ các cộng đồng tham gia nhằm giảm thiểu sự chậm trễ xây dựng và giúp giảm chi phí xây dựng. Nói tóm lại, Google muốn có đối tác chứ không phải đối thủ.
Những thành phố được chọn vào vòng cuối có hiệu quả về quản trị hành chính , một hợp đồng tổng thể duy nhất, một điểm liên lạc duy nhất trong chính quyền thành phố, sắp xếp hợp lý các giấy phép để lắp đặt thiết bị trên tài sản của thành phố và cho phép đào đường phố để đặt ống dẫn. Những chi phí này - tính bằng đô la, thời gian và xung đột chính trị - đã được chứng minh là trở ngại lớn cho việc triển khai mạng và Google biết rằng thử nghiệm của họ không thể giải phóng năng lượng cạnh tranh và kinh doanh nếu không thể triển khai nhanh chóng.
Google luôn lúng túng về việc mục tiêu thực sự của mình là trở thành nhà cung cấp băng rộng toàn quốc hay chỉ đơn giản là kích thích đầu tư vào các mạng thế hệ tiếp theo bởi các nhà cung cấp đương nhiệm và những người mới tham gia khác. Điều rõ ràng là sự quan tâm của chính Google đối với cáp quang bắt nguồn từ niềm tin rằng tốc độ nhanh hơn cuối cùng sẽ tạo ra nhiều doanh thu và dịch vụ hơn cho Alphabet (công ty mẹ của Google) , khiến khoản đầu tư trở nên hợp lý dù không sinh lãi. Trở thành một ISP (Nhà cung cấp dịch vụ Internet - Internet Service Provider) cạnh tranh là một khát vọng thứ cấp.
Vì vậy, Google đã đi về việc công bố các địa điểm và các ISP băng thông rộng đương nhiệm, bao gồm AT & T, CenturyLink, Comcast và Time Warner Cable (các tập đoàn truyền thông), sẽ nhanh chóng chống lại bằng cách hứa hẹn cải thiện giá cả, tốc độ nhanh hơn, nâng cấp mạng hoặc kết hợp cả ba. Một trò chơi của hợp đồng đã bị nổ ra.
Cuối cùng, Google đã công bố kế hoạch xây dựng tại 34 thành phố, chơi một loại trò chơi như trò “đập chuột” băng thông rộng. Những người đương nhiệm, ban đầu bác bỏ nỗ lực này như một người đóng thế công khai, đã tăng tốc và tái vũ trang thành phố triển khai của riêng họ theo thành phố khi Google tuyên bố mở rộng tiếp theo.
Khi trò chơi hợp đồng diễn ra, các nhà lãnh đạo thành phố đã buộc phải cung cấp các lợi ích quản trị tương tự cho những người đương nhiệm như họ đã có cho Google Fiber. Chi phí xây dựng giảm, và tốc độ triển khai tăng lên. Chỉ sáu năm sau thông báo ban đầu của Google, theo Hiệp hội Băng thông rộng, 30% cư dân thành thị đã truy cập dịch vụ Internet gigabit.
Mặc dù Google dường như đã tạm dừng triển khai trong tương lai, ngành kinh doanh băng thông rộng đã thay đổi vĩnh viễn. Đầu tư cáp quang của các công ty điện thoại cũ đã tăng tốc hoặc khởi động lại. DSL tiên tiến hơn sử dụng công nghệ lai sợi đồng đã được đưa vào hoạt động, cũng như các dịch vụ cáp quang tại nhà mới của AT & T, CenturyLink và Frontier. Các công ty cáp một lần nữa nâng cấp công nghệ của họ, đẩy nhanh việc triển khai các tiêu chuẩn có khả năng gigabit. Các công nghệ mới - bao gồm các vệ tinh có quỹ đạo thấp và không dây cố định - đã được phát triển cho các địa điểm xa xôi và nông thôn.
Thị trường hai tầng của cáp tốc độ cao và băng thông rộng DSL tốc độ thấp hơn đã nhường chỗ cho dịch vụ miễn phí , buộc phải áp dụng các chiến lược đột phá hơn bởi những người đương nhiệm và những người mới tham gia. Kết quả là sự cạnh tranh gia tăng giữa các nhà cung cấp và giữa các thành phố và khu vực chờ đợi những khoản đầu tư thay đổi cục diện từ phía tư nhân
Nhưng Google Fiber có tác động đáng kể nhất là thay đổi bản chất của mối quan hệ giữa các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng và chính quyền địa phương. Ngay cả sau khi bãi bỏ quy định đáng kể vào những năm 1980 và 1990, và ngay cả khi các mạng và công nghệ riêng biệt hội tụ theo một tiêu chuẩn dựa trên internet, chính quyền địa phương vẫn tiếp tục coi các nhà cung cấp mạng là các tiện ích công cộng bán chính phủ, điều chỉnh các nỗ lực xây dựng và tiếp cận các quyền công cộng của họ với các thủ tục rườm rà phát triển nhiều thập kỷ trước đó.
Nhờ Google Fiber, tư duy độc quyền nhường chỗ cho tư duy ngang hàng, khi bất cứ bên nào cũng có thể lựa chọn bỏ thị trường. Các thành phố đã học được rằng quản lý xây dựng không hiệu quả sẽ khiến các nhà cung cấp đầu tư vào nơi khác, trong khi các ISP nhận thấy rằng các thành phố chỉ có thể làm rất nhiều để cải thiện tính kinh tế của việc nâng cấp và triển khai mới. Theo sự dẫn dắt của Google, các ISP và các thành phố đã tạo ra các mối quan hệ đối tác công-tư như Mạng nghiên cứu thế hệ tiếp theo của Triangle, trong đó cả hai đều nhận được nhiều hơn, về các mục tiêu của họ, hơn là họ đã đưa ra.
Một sự thay đổi trong tư duy cạnh tranh và nhà đầu tư
Thí nghiệm Google Fiber đã gây ra sự tái kiểm soát các giả định cơ bản về cạnh tranh trong ngành công nghiệp cơ sở hạ tầng tĩnh. Bằng cách nào đó, một người mới tham gia mạnh mẽ thống trị một thị trường liền kề đã bắt đầu một dịch vụ cạnh tranh, triển khai nó theo từng thành phố, và kích thích đầu tư và cạnh tranh mới giữa những người đương nhiệm.
Như các tác giả của Kế hoạch Băng thông rộng Quốc gia (National Broadband Plan) đã hi vọng, sự nhiệt tình đối với các thử nghiệm internet gigabit sẽ phá vỡ một sự bế tắc trong đầu tư cơ sở hạ tầng, đẩy nhanh việc triển khai sợi có lẽ tới hai năm và kích thích các công ty đương nhiệm cam kết chi tiêu vốn ước tính từ 7 đến 10 tỷ đô la.
Lối vào của Google Fiber cũng - và đặc biệt - đã thay đổi tâm lý nhà đầu tư. Phố Wall đã trừng phạt Verizon vì đã đầu tư vào mạng FiOS trước nhu cầu của thị trường và có khả năng sẽ trừng phạt những người đương nhiệm khác để nâng cấp mạng dựa trên đồng để cạnh tranh với cáp, có đường dẫn nâng cấp rẻ hơn. Tương tự, Phố Wall sẽ trừng phạt cáp để nâng cấp công nghệ của mình khi nó đã đánh bại DSL cả về hiệu suất và thị phần.
Mặt khác, các nhà đầu tư đã không trừng phạt Google khi tham gia vào thị trường ISP. Khi các thành phố và cư dân của họ bất ngờ chấp nhận tầm nhìn của gigabit Internet, các nhà đầu tư sau đó đã cho phép những người đương nhiệm phản ứng với các cơ hội và mối đe dọa mới mà Google Fiber tạo ra.
Đồng thời, vì lợi ích của tất cả các bên liên quan, việc Google xâm nhập vào thị trường băng thông rộng đã bộc lộ sự thiếu hiệu quả pháp lý liên bang, tiểu bang và địa phương lâu dài khiến việc triển khai chậm và tốn kém. Với các quy trình lãng phí được cải cách, các nhà cung cấp đã cải thiện hiệu quả đầu tư vốn của họ. Người tiêu dùng có dịch vụ mới. Các thành phố nhìn thấy các ngành công nghiệp hồi sinh và sự tích cực từ báo chí.
Khi Hoa Kỳ và các nền kinh tế khác hiện đang triển khai các công nghệ mạng di động 5G thế hệ tiếp theo thậm chí còn tốn kém hơn, việc lưu ý các bài học của Google Fiber sẽ phân biệt người chiến thắng với kẻ thua cuộc.
Ý nghĩa của mạng di động 5G
5G hứa hẹn tốc độ và các ứng dụng mới sẽ giúp băng thông rộng di động cạnh tranh ngay cả với cáp quang. Và việc triển khai có thể sẽ đi theo mô hình thành phố mới do Google Fiber tiên phong. Chính quyền địa phương một lần nữa sẽ phải suy nghĩ lại về cách tiếp cận của họ đối với việc giám sát xây dựng, bao gồm cho phép, khoanh vùng, nhượng quyền thương mại, đặt tháp và lệ phí.
Và có bằng chứng. Ví dụ, chi phí cho thuê quyền sử dụng, tiền thuê cực và các khoản phí định kỳ khác, được một số thành phố coi là nguồn tài trợ phong phú cho sự thiếu hụt ngân sách, hiện đang được các nhà cung cấp đàm phán quyết liệt. Ở Boston, Sacramento và các thành phố khác đã đảm bảo đầu tư 5G sớm, chính quyền địa phương nhận thấy rằng các nhà mạng sẵn sàng thỏa thuận, nhưng có thể bỏ đi nếu các quan chức yêu cầu quá nhiều nhượng bộ.
Ví dụ, các nhà chức trách đang tìm kiếm, như với Google Fiber, rằng họ phải đưa ra mức giá cạnh tranh hoặc có nguy cơ trì hoãn đầu tư tư nhân vào các mạng mới, một nguồn phát triển và khả năng cạnh tranh quan trọng của địa phương. Trên thực tế, họ đang học cách cân bằng các mục tiêu dài hạn chống lại tối đa hóa phí ngắn hạn.
Những người chiến thắng một lần nữa sẽ là những người được cộng đồng đánh giá cao tầm quan trọng của việc hình thành quan hệ đối tác công-tư sớm và toàn diện với các nhà mạng và nhà đầu tư của họ.
Đó là một di sản cho một dự án, ít nhất là trên giấy tờ, trông giống như một thử nghiệm thất bại. Và đó là một ví dụ khác về các quy tắc rất khác nhau được áp dụng trong danh sách các ngành đang phát triển nhanh chóng được thay đổi bởi sự thay đổi kỹ thuật số.