Khi David Solomon trở thành CEO mới của Goldman Sachs, giới truyền thông đã không chỉ tập trung vào nền tảng chuyên môn và sự thăng tiến của anh ấy thông qua các cấp bậc; mà họ bị choáng ngợp bởi anh còn là một DJ thực thụ.
Solomon, hay còn được gọi là DJ D-Sol, được biết đến với nhiệt huyết tìm kiếm đam mê, và ngoài công việc - và anh không phải là một trường hợp cá biệt. Chúng tôi đã xác định được hàng tá CEO của S&P 500, những người sở hữu một thứ được gọi là lợi ích về “sự giải trí nghiêm túc”. Đây là những công việc dựa theo sở thích và mang tính chất tự nguyện, chúng thường bắt đầu khi ta còn nhỏ tuổi, và các cá nhân này tiếp tục đầu tư thời gian và năng lượng đáng kể vào những công việc này.
Liệu sự giải trí nghiêm túc có khiến bạn trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn không? Một vài nghiên cứu đã xem xét hiệu suất công việc của các CEO có sở thích mạnh mẽ, và cho thấy kết quả hỗn hợp. Ví dụ, các CEO kiêm phi công sẽ dễ lãnh đạo các công ty sáng tạo hơn, và các CEO điều hành marathon sẽ có hiệu suất làm việc cao hơn ở công ty - nhưng những CEO ham mê việc chơi golf quá mức có thể thực sự gây hại tới giá trị của các cổ đông.
Trong nghiên cứu của chúng tôi, chúng tôi bắt đầu điều tra lý do tại sao các nhà lãnh đạo lại dành nhiều thời gian cho những sở thích, đam mê trong suốt lịch trình vô cùng bận rộn của họ - và không biết liệu họ có cảm thấy điều đó giúp ích cho công việc của họ không. Chúng tôi đã tìm kiếm thông tin công khai về sở thích của các CEO có công ty nằm trong chỉ số S&P 500 vào đầu năm 2018. Tìm kiếm của chúng tôi đã đưa ra 56 CEO có quan tâm tới sự giải trí nghiêm túc. Với mỗi người trong số họ, chúng tôi đã kiếm tìm hàng ngàn bài viết, video và bài đăng trên phương tiện truyền thông về họ, và cả về sở thích của họ. Điều này giúp chúng tôi dựng nên một bối cảnh phong phú về cách họ và những người khác kết nối sở thích cá nhân với khả năng lãnh đạo của họ.
Để xác thực và đa dạng hóa những phát hiện của chúng tôi từ các nguồn công khai của một trong số chúng tôi (Emilia, một cựu CEO) đã thực hiện các cuộc phỏng vấn riêng tư với 17 CEO của S&P 500, Fortune 500, và các công ty Hoa Kỳ có quy mô tương tự, để hỏi về sở thích của họ - và liệu họ có hoạt động giải trí nghiêm túc hay không, ý nghĩa của việc giải trí đối với họ là gì, điều này có sức ảnh hưởng như thế nào tới năng lực lãnh đạo của họ. Ở nơi công cộng và tư nhân, các CEO nói rằng” lợi ích của giải trí của họ giúp họ đối mặt với nhu cầu ngày càng gia tăng của những công việc hàng đầu. Họ thường đầu tư một khoảng thời gian đáng kể vào thời gian rảnh rỗi, và thậm chí còn chặn trước thời gian để bảo vệ nó khỏi việc “cuộc sống sẽ lấy đi tất cả”, như một người được phỏng vấn nói.
Sau đây là một số chủ đề phổ biến nổi bật về cách mà niềm đam mê của họ giúp họ ra sao:
Nó cung cấp sự vô tư độc nhất, mà không điều gì khác có thể.
Nhiều CEO cho rằng, sự phức tạp của những công việc hàng đầu đã tăng lên đáng kể, với những khu vực bầu cử đa dạng đòi hỏi sự chú ý của họ bất cứ lúc nào, và họ không bao giờ có thể ngừng nghĩ về nó, ngay cả khi rảnh rỗi. Một trong những CEO mà chúng tôi phỏng vấn đã thở dài và nói: “Đôi khi, công việc thực sự có thể … khá toàn diện. Bạn không bao giờ có thể thoải mái khi ngủ, khi ăn, và khi có mặt cùng bạn bè và gia đình.”
Điều này không giúp ích gì cho hiệu suất làm việc của họ, theo như nghiên cứu chỉ ra: Sự căng thẳng quá mức sẽ làm suy giảm tư duy chiến lược, từ đó khiến con người dễ bực tức, đồng thời làm giảm khả năng tham gia vào các hành vi lãnh đạo tích cực. Năng lực kiềm chế là điều cần thiết để ngăn chặn trạng thái tiêu cực không ngừng đó, và thậm chí việc thư giãn trên ghế dài, hay dành thời gian với những người thân yêu sẽ không đủ để loại bỏ trạng thái đó.
Thay vào đó, nghiên cứu chỉ ra rằng những nhu cầu giải trí đầy đam mê, tích cực có vai trò như những yếu tố duy nhất mà có thể mang lại sự hồi phục toàn vẹn về mặt tinh thần. Như Andy Wilson, CEO của Electronic Arts, đã nói: “Tôi đã đào tạo rất nhiều Jiu Jitsu người Brazil, và bạn biết đấy, khi có ai đó cố gắng ngẩng cao đầu, bạn chỉ có thể nghĩ về điều đó.”
Nhưng, miễn đó là một niềm đam mê thực sự, thì bạn sẽ không cần phải đi quá xa tới đây để thực sự ngắt kết nối: Bạn có thể hoàn toàn bị cuốn hút khi đi thu thập các nhãn dán và thẻ thủ công, như CEO cũ của Dentsply Sirona, Mark Thierer, hoặc bằng cách chơi ghi-ta trong một ban nhạc, như chủ tịch của Cardinal - George Barrett. Một phi công nghiệp dư khi được chúng tôi phỏng vấn đã nói: “Một trong những điều tôi yêu thích khi bay là, để bay an toàn, bạn thực sự không có gì để nghĩ về các thứ khác.”
Điều đó có nghĩa là bạn cần không ngừng phấn đấu cho mặt “tốt nhất” của bạn.
Một niềm đam mê thoải mái thực sự đồng nghĩa với sự nỗ lực không ngừng để cải thiện bản thân, để đạt đến cấp độ thành thạo mới. Phần lớn “những người giải trí nghiêm túc” trong tập hợp mẫu của chúng tôi đã chinh phục được những thành tựu ấn tượng theo tiêu chuẩn khách quan: Brian Roberts, CEO của Comcast, đã dẫn dắt đội bóng quần của mình giành huy chương vàng trong các trận Maccabiah vào năm đầu tiên đảm nhiệm vai trò CEO.
Mike Gregoire, của CA, và Rick Wallace, của KLA Tencor, cả hai đều là những người thích đạp xe, và họ đã hoàn thành những cuộc đua đáng sợ như Leadville 100 và “Chuyến Đi Tử Thần”. Leo Entergy của Denault đã mang về bốn huy chương Ironman. Bill Demchak, Giám đốc điều hành của Ngân Hàng PNC, xếp thứ 36 trong nhóm tuổi của anh tại giải vô địch Triathlon Hoa Kỳ 2016. Sean Healey của AMG đã giành chiến thắng tại Giải White Marlin Mở Rộng khi bắt được một con cá marlin nặng 93,5 pound sau một trận giằng co kéo dài rất lâu, khiến chiếc thuyền của anh ngốn hết cả một động cơ.
Mặc dù khả năng cạnh tranh chắc chắn xuất hiện như một động lực, nhưng đối với hầu hết các CEO này, đó thực sự là vì mục tiêu đạt được tiềm năng tối đa, một bài học mà họ đã chuyển sang việc dẫn đầu. Một CEO yêu bóng rổ mà chúng tôi phỏng vấn đã nói một cách đầy thuyết phục về trải nghiệm của anh ấy, nó giống như một người chơi tới để giải cứu tình hình trong tình thế kinh doanh khó khăn nhất: “Tôi được dạy không bao giờ bỏ cuộc. Tôi được dạy rằng hãy làm hết sức có thể, làm nhanh nhất có thể, cho đến khi huấn luyện viên ép bạn rời khỏi sân. Vì vậy, tôi thức dậy mỗi sáng và nghĩ, 'Huấn luyện viên chưa thúc tôi ra ngoài. Nên tôi sẽ cố gắng hết sức có thể.”
Nó có thể cung cấp một bài học khiêm tốn.
Các nhà lãnh đạo càng ở cấp cao, họ càng cần được nhắc nhở rằng bản thân vẫn chỉ là người phàm trần. Bằng chứng cho thấy rằng, sự khiêm tốn từ cấp trên có thể trung chuyển thành sự gắn kết lớn hơn đến tận các cấp dưới cùng của một tổ chức, từ đó cải thiện hiệu suất công việc tổng thể. Một số CEO mà chúng tôi đã nói chuyện cùng, họ cân nhắc vô cùng kỹ lưỡng về tầm quan trọng của việc kiềm chế sự kiêu hãnh. Như một trong số họ đã nói: “Tôi nghĩ rằng, khi bạn khiêm tốn, bạn luôn luôn có thể làm bất cứ việc gì.”
Khi bàn đến sở thích, các nhà lãnh đạo không cần phải là người đứng đầu của một công ty. Khi Mike Gregoire tham gia các cuộc thi đạp xe với các đồng nghiệp, anh ta không phải là người nhanh nhất; vai trò của anh là một người thuần hóa (một thuật ngữ chuyên môn, có nghĩa là “đầy tớ” trong tiếng Pháp), là thành viên giúp những tay đua giỏi hơn chiến thắng, thậm chí còn cho họ mượn xe đạp và bản thân rời khỏi cuộc đua nếu cần. Như CEO của American Electric Power Nick Akins đã nói về việc chơi trống trong một sự kiện từ thiện, “Là một CEO, bạn sẽ liên tục nhận được sự chú ý từ công chúng, và trong sự kiện đó, chúng tôi chỉ là một người được thuê để hỗ trợ mà thôi!”
Điều này tạo cơ hội để trải nghiệm sự “kiểm soát đầy đủ”.
CEO từng được coi là những nhà lãnh đạo toàn diện, là những người có thể tự mình thay đổi phương hướng và số phận công ty của họ. Nhưng các hệ thống quản trị đang trở nên ngày một phức tạp, các cổ đông dần tạo nên sức ảnh hưởng mạnh mẽ hơn, và tốc độ thay đổi lẫn phá hủy nhanh chóng đều để khiến cho “bảng điều khiển” của CEO thiếu ổn định hơn trước. Mặc dù cảm giác kiểm soát công việc của một người khác là một nhu cầu tâm lý cơ bản, nhưng nó lại gây ra nghịch lý, đó là việc khó đạt được trong những công việc hàng đầu. Điều này có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho sự cân bằng cảm xúc của các nhà lãnh đạo, đặc biệt là những kỳ vọng, từ chính họ và những người khác, vẫn đang trong trạng thái toàn quyền. Một CEO đã nói với chúng tôi rằng: “Tôi đã tham gia [cuộc đua đạp xe đầy cạnh tranh] ngay sau thời điểm xuất hiện thực trạng suy thoái tài chính. Và đa phần suy nghĩ của tôi sẽ kiểu, ‘Tôi có thể kiểm soát điều này; Tôi không thể kiểm soát thế giới, nhưng tôi có thể kiểm soát cách tôi tập luyện. Và tôi cần một số mức độ kiểm soát đối với một cái gì đó.’”
Nó tạo ra các liên kết khác biệt, sâu sắc hơn với những người theo dõi bạn.
Hầu hết các CEO có sở thích giải trí nghiêm túc đã tìm ra cách kết nối nó với những người theo dõi họ. Lip-Bu Tan của Cadence đã tham gia một giải đấu bóng rổ thường niên của công ty; Dennis Muilenburg của Boeing và Arne Sorenson của Marriott cũng tham gia vào các môn thể thao yêu thích của họ (đạp xe và chạy, theo trình tự tương ứng) với các đội ngũ nhân viên hùng hậu trong các chuyến thăm đến các văn phòng công ty trên khắp thế giới.
Những hoạt động này đem lại một cơ hội quý giá để thu hồi lại các phản hồi mang tính trung thực. Các nhà lãnh đạo hàng đầu cần phải biết điều gì đang diễn ra trong tổ chức của họ, và cách mà những câu chuyện được chia sẻ trước đây định hình văn hóa cho công ty của họ. Tuy nhiên, họ thường gặp khó khăn khi làm như vậy, vì lượng thông tin đầu vào sẽ được chắt lọc và tô điểm thông qua các kênh phân cấp, được thiết lập. Chạy đua với nhân viên, hoặc tham gia một đội thể thao của công ty là một cách tuyệt vời để giữ liên lạc với những người bên ngoài một vòng tròn quan hệ điển hình.
Nhưng các CEO chúng tôi phỏng vấn đã khá thận trọng về việc duy trì sự tự lập. Có một đường phân cách mỏng manh giữa việc giao tiếp cởi mở với một tập hợn nhân viên, và biến họ thành một nhóm có phong cách phù hợp với bạn.
Nó tăng cường khả năng lãnh đạo đích thực của bạn.
Các nhà lãnh đạo đích thực luôn phát triển và củng cố phong cách lãnh đạo của họ thông qua việc xây dựng câu chuyện cuộc sống của bản thân - cách họ trở thành chính họ. Đối với đại đa số các CEO của S&P 500 mà chúng tôi đã nghiên cứu, những sở thích, đam mê của họ bắt nguồn từ thời đại học, hoặc thậm chí sớm hơn, và chúng được tích hợp hoàn toàn vào câu chuyện cuộc sống của bản thân họ, bởi vì họ không chỉ đề cao giá trị của bản thân, mà họ còn sở hữu một cá tính cực kỳ kiên cố (như Nick Akins đã nói: “Về bản chất, tôi vẫn luôn là một tay trống chơi rock”).
Nó có thể chỉ đơn giản giúp bạn trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn.
Như hai trong số các CEO được phỏng vấn đã nói, “Cách mà tâm trí của bạn hoạt động, và sự mạch lạc trong suy nghĩ đều đang đồng hành với nó” và “Nó tiếp năng lượng cho tôi … Tôi nghĩ rằng, năng lượng có mối tương quan rất lớn tới kết quả, sự hứng thú và tác động đầu ra.” Dan Schulman của PayPal đã luyện tập võ thuật bằng một sự tín nhiệm cao cả, với một loạt các bài học về lãnh đạo, từ việc “không bao giờ đứng yên” để giữ bình tĩnh trong một cuộc khủng hoảng, để tránh khỏi những mâu thuẫn không đáng có với đối thủ. Anh ấy nói rằng, “Tôi đã học được về khả năng lãnh đạo từ võ thuật, nhiều hơn so với những gì tôi tiếp thu được từ nền giáo dục chính thức của mình.” Adena Friedman, CEO của Nasdaq, đã tận dụng khả năng từ Tae Kwon Do để cải thiện kỹ năng lãnh đạo của mình. John Barrett, chủ tịch của Cardinal Health, và là một cựu nhạc sĩ chuyên nghiệp, nói rằng: niềm đam mê âm nhạc đã góp phần xác thực bản chất lãnh đạo của anh ấy, và cũng đã định hình cách anh ấy lãnh đạo mọi người ngày nay.
Tôi tự hỏi, bạn sẽ làm thế nào để có thể có thể giải tỏa một số không gian trong lịch làm việc dày đặc của bạn, để có thể dành chút thời gian giải trí nghiêm túc? Một bài báo gần đây của HBR cho thấy, các CEO dành trung bình khoảng 2,1 giờ mỗi ngày để “ngừng hoạt động”, đồng nghĩa là nói về tất cả mọi thứ, từ việc đơn giản như nằm thư giãn cho đến những sở thích đầy nhiệt huyết, và thậm chí thời gian này sẽ dễ bị phân mảnh rất nhiều lần trong ngày. Cái hay của một sở thích thoải mái là ở chỗ, theo lời của một CEO, “Nó sẽ buộc bạn phải dành thời gian cho nó”.