Gần một thập kỷ trước, Hoa Kỳ bắt đầu rơi vào suy thoái kinh tế lớn nhất kể từ Cuộc Đại suy thoái (thời kỳ suy thoái kinh tế toàn cầu diễn ra từ năm 1929 đến hết các năm 1930). Thị trường nhà đất sụp đổ. Tình trạng thất nghiệp đạt tới mức báo động hai con số trong nhiều năm. Những người tìm kiếm việc làm bỏ cuộc và chấp nhận làm bất cứ thứ gì họ có thể. Kết quả là, khái niệm về công việc bắt đầu thay đổi.
Công việc phụ trở thành công việc chính thức, và mọi người bắt đầu nhìn thấy giá trị của freelance (làm việc tự do). Ngày nay, kinh tế Gig đang phát triển mạnh mẽ: Năm ngoái ước tính 34% lực lượng lao động Mỹ là freelancer (người làm việc tự do), và con số này dự kiến là 43% vào năm 2020.
Chỉ 6 năm trước, Uber xuất hiện, cho phép khách hàng gọi taxi với một ứng dụng trên điện thoại thông minh. Cuối cùng, chính Uber đã đưa mọi người vào quá trình vận hành một dịch vụ taxi công dân, mỗi người đều dễ dàng có thể có thêm một công việc tay trái(làm thêm). Ngày nay, Uber là chuẩn so sánh cho tất cả các công việc dựa trên nền tảng kinh tế Gig. Nếu bạn muốn thuê một người dắt cún cưng đi dạo thông qua một ứng dụng, thì tương tự, ứng dụng đó cũng có cách thức hoạt động tương tự như Uber.
Nhiều người thậm chí còn cảm thấy phong cách làm việc tự do phù hợp hơn với họ hơn là con đường nghề nghiệp truyền thống. Những người làm việc tự do thành công biết cách đánh giá kỹ năng của họ, xác định rõ nhu cầu thị trường đang cần nhân sự trong công việc nào, đáp ứng nhu cầu công việc đó và kiếm tiền.
Tranh cãi xung quanh nền kinh tế Gig
Gần đâu, ứng dụng đi xe chung (ride-sharing) thường xuất hiện trên các bản tin vì một số vấn đề xung quanh nó. Môi trường làm việc được cho là cạnh tranh khốc liệt, vấn đề nảy sinh về việc trách nhiệm thuộc về ai nếu xảy ra tai nạn. Những thay đổi trong công nghệ đi kèm với những vấn đề không thể lường trước về bảo hiểm xe cộ và thậm chí về chuyện ai là người chịu trách nhiệm nếu không may tai nạn xảy ra.
Vì nhiều lý do, đôi khi các thành phố miễn cưỡng cho phép các ứng dụng đi xe chung hoạt động nhưng chỉ trong phạm vi cho phép. Các ứng dụng này có thể đối mặt với một cuộc chiến khó khăn tranh giành từng thị trường với rất nhiều vấn đề, không chỉ với bảo hiểm và giấy phép, mà còn vì lo ngại về quyền lợi của nhân viên và bồi thường.
Tại sao nền kinh tế Gig phổ biến?
Rất nhiều người đã nhận thấy rằng nền kinh tế Gig cho phép họ tự do làm việc tại mọi địa điểm và thời gian họ muốn. Nếu bạn không cảm thấy mình làm việc hiệu quả từ 9h sáng đến 5h chiều thì tại sao bạn lại muốn theo đuổi công việc truyền thống? Công việc tự do và làm việc trong nền kinh tế Gig sẽ cho bạn cơ hội trở thành sếp của chính mình, và đồng thời có thể mang lại những căng thẳng đáng kể nhưng nhiều người thấy đó là một sự lựa chọn cuộc sống đáng giá.
Làm thế nào bạn có thể tồn tại trong nền kinh tế Gig?
Mặc dù một số trang web cho người làm việc tự do được thành lập như Fiverr và Upwork có thể giúp bạn với ít nhất là một phần trong việc việc tìm kiếm khách hàng của riêng mình, thì bạn vẫn phải chịu trách nhiệm cho công việc đó khi là ông chủ của chính mình.
Để phát triển thành một chuyên gia làm việc tự do, bạn cần phải làm được những công việc sau:
- Đừng chỉ dựa vào phương tiện truyền thông xã hội để kết nối. Tham dự các sự kiện kết nối con người và luôn luôn mang danh thiếp bên người.
- Tạo trang web cá nhân thật hiện đại, thể hiện năng lực bản thân để không phải mất công tranh giành khách hàng xem nó.
- Quảng bá thương hiệu cá nhân hoành tráng như thể bạn đang quảng bá thương hiệu của một công ty lớn.
- Duy trì mối quan hệ với khách hàng cũ; mối làm ăn cũ thường là những cái dễ kiếm nhất.
- Luôn luôn tuân thủ hợp đồng và hoàn thành công việc của bạn đúng thời gian như đã hứa.
- Sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để kết nối với những người làm tự do khác trên khắp thế giới và thiết lập mạng lưới giới thiệu lẫn nhau.
Bạn sẽ có nhiều trách nhiệm mới
Là ông chủ của chính mình không hề dễ dàng. Bạn sẽ chịu trách nhiệm về những thứ như đóng thuế, mua bảo hiểm sức khoẻ của riêng bạn, và tự tiết kiệm để nghỉ hưu. Bạn biết tất cả những chi phí mà người sử dụng lao động phải chi chứ? Bây giờ bạn là chủ. Những người làm tự do sẽ phải trả thêm thuế, phần này bình thường đã được trừ trước khỏi lương nếu họ làm công việc truyền thống, những khoản này nếu cộng dồn lại có thể tương đối lớn. Bạn sẽ cần ngân sách cho chi phí bổ sung này.
Bảo hiểm y tế cũng có thể đắt hơn đáng kể khi bạn mua nó trên thị trường mở.
Là ông chủ của riêng bạn có thể là một giải pháp tuyệt vời
Mặc dù bạn phải chi thêm rất nhiều khoản khi làm việc tự do, nhưng bạn lại có thể sẽ được giảm trừ thuế rất nhiều. Đó là sự khác biệt giữa việc phải chi tiêu toàn bộ tiền lương của bạn cho dịch vụ trông trẻ và làm làm việc tại gia để bạn có thể dành nhiều thời gian hơn ở nhà.
Bạn có nghĩ rằng bạn đã sẵn sàng để trở thành ông chủ của riêng bạn?