Bạn có thể đã nghe nói về điều này, đó là “Thành kiến xác thực" (Confirmation bias) theo đó những người sáng lập công ty thường rất nhạy cảm: Nói một cách đơn giản, nó có nghĩa là hầu hết chúng ta có xu hướng tìm kiếm những thông tin mà khẳng định những gì chúng ta đã tin.
Bạn có thể thấy điều này có thể gây rắc rối cho những người sáng lập như thế nào, khi họ đang háo hức sàng lọc những bằng chứng thuận lợi cho công ty khởi nghiệp của họ. Vậy, làm thế nào để người sáng lập có thể luôn khách quan? Sau cùng thì niềm đam mê cần thiết cho doanh nghiệp thường bắt nguồn từ tình yêu của người sáng lập với tầm nhìn hoặc sáng tạo của riêng mình.
Tại trường Âm nhạc Berklee của Boston, nơi có Viện Doanh nhân sáng tạo, việc huấn luyện các nghệ sĩ - sinh viên - doanh nhân trẻ như thế nào để không yêu chính ý tưởng của chính họ là một ưu tiên hàng đầu. Người chịu trách nhiệm giảng dạy các bài học này là Panos Panay, một nhạc sĩ và cựu sáng lập Inc 500, người khởi nghiệp Sonicbids với $50,000 tiền tiết kiệm vào năm 2000. Ông đã xây dựng nó trở thành công ty với hơn 10 triệu USD doanh số bán hàng trước khi bán lại vào năm 2013.
Một người tham gia khác trong chương trình này là Mark Thirman, một nhạc sĩ và sinh viên tốt nghiệp từ Berklee, hiện đang là phó chủ tịch toàn cầu của Vodafone. Từ quan điểm của họ, dưới đây là một số điều quan trọng có thể giúp những người sáng lập thoát ra khỏi tầm nhìn của họ, và nâng cao kỹ năng tự đánh giá.
Cải thiện phong cách của bạn tại các cuộc họp.
Thirman thường chú ý tới sự trớ trêu rằng các nhạc sĩ – những người rất có kỹ năng lắng nghe và hợp tác, đặc biệt là khi biểu diễn trên sân khấu - thường không dùng đến những kỹ năng này trong các cuộc họp kinh doanh. Ông khuyên các nhạc sĩ hãy hành động như cuộc họp là một buổi biểu diễn nghiêm túc được trả tiền (mà thực tế trên nhiều khía cạnh thì đúng là như vậy): Có mặt đúng giờ, hành động và cư xử một cách tôn trọng, quan sát những gì đang xảy ra, và cập nhật những hoạt động sau sự kiện. "Biểu diễn solo là không tốt trong một cuộc họp các nhà đầu tư", ông nói. "Bạn cần phải thể hiện như đó là một bản song ca hay một nhóm ca nhỏ." Cũng theo cách các buổi hòa nhạc hay nhất trở thành những trải nghiệm hòa nhập, trong đó người biểu diễn và khán giả lấy năng lượng từ nhau, thì các cuộc họp tốt nhất cũng vậy: Chúng là những cuộc trò chuyện, không phải thuyết trình một chiều.
Nhận thức được rằng việc kinh doanh cũng là một quá trình lặp đi lặp lại.
Hầu hết các nhạc sĩ biết rằng việc sáng tác một bài hát hiếm khi được thực hiện trong một lần bùng nổ cảm hứng duy nhất. Bản ghi âm cá nhân đầu tiên một bài hát của bạn hiếm khi giống với sản phẩm cuối cùng. Nó thường thay đổi qua thời gian, để đáp lại những phê bình và sự cầu toàn. Kế hoạch kinh doanh cũng vậy. "Những [tài năng sáng tạo] này là những kỹ năng mà [sinh viên của chúng tôi] biết rằng sẽ có hiệu quả tốt trong thế giới âm nhạc," Panay nói. "Một phần của phương pháp tôi đang sử dụng để giúp sinh viên cảm thấy họ có thể làm được điều này là xây dựng trên sự kết nối này. Điều quan trọng là làm cho họ tin tưởng vào nó".
Tôn trọng sức mạnh của các khuôn khổ cổ điển.
Đôi khi các doanh nhân tin rằng ý tưởng của họ là rất đổi mới, rất có phong cách riêng, đến mức họ khó mà giải thích các ý tưởng đó bằng những khuôn khổ thông thường như PowerPoint (thuyết phục mua sản phẩm, thuyết phục nhà đầu tư góp vốn, thuyết trình tổng quan về công ty). Thirman dẫn chứng những tương đồng từ âm nhạc để giải thích sức mạnh của các khuôn khổ này. Ví dụ, hầu hết các nhạc sĩ chuyên nghiệp đều hiểu rằng, để kiếm sống trong môi trường nào đó, họ phải học cách chơi các điệu cổ điển: điệu mơ-nu-et, van-xơ, pôn-ca. Nó đơn giản là một phần của công việc. Tương tự như các nghệ sĩ phải học các khuôn khổ này (dù chúng rất cứng nhắc) các doanh nhân cũng phải học cách trình bày ý tưởng của mình trên PowerPoint, như một phần của việc học tập cơ bản của họ. Một phép so sánh nữa mà Thirman sử dụng là công nghệ cơ bản. Ngày nay, bạn sẽ không phát hành một sản phẩm công nghệ tiêu dùng mà không đảm bảo rằng nó có ứng dụng iPhone tiềm năng. Thirman nói với các sinh viên rằng việc sử dụng PowerPoint của các nhà đầu tư tương đương với các ứng dụng này - một công cụ cần thiết để tiếp cận với khách hàng mục tiêu.
Xác nhận tầm nhìn của bạn, ngay cả khi bạn lắng nghe và hợp tác với những người khác.
Trong khi việc đáp ứng những nhận xét của các nhà đầu tư là thiết yếu, Panay cũng lưu ý rằng việc bỏ qua những phần bạn cảm thấy sai cũng rất quan trọng. "Luôn luôn có tính hai mặt như vậy", ông nói. Ông quan sát thấy rằng trong bản chất của các doanh nhân có một sự tự tin luôn tồn tại bởi vì nó đã học được cách đấu tranh - hoặc bỏ qua một cách hồn nhiên những lời phản đối thông thường. "Nếu bạn không giữ được sự hồn nhiên về một số điều nhất định, bạn sẽ không bao giờ bắt tay vào làm bất cứ điều gì mới", ông nói. "Biết nhận góp ý là quan trọng, đúng, nhưng học cách để tạo ra những gì không hoàn toàn phù hợp với tiếng nói cá nhân của bạn cũng rất quan trọng."
Cung cấp cho khán giả những gì họ khao khát.
Thirman ước tính rằng ông dự khoảng 20 buổi gây thuyết phục đầu tư mạo hiểm mỗi tháng. Ông nói rằng các nhà đầu tư thường muốn biết một số điều cơ bản: mục tiêu của bạn là gì, làm thế nào để bạn đạt được điều đó, bạn cần bao nhiêu tiền, và bạn sẽ làm gì với số tiền đó. Bạn sẽ chỉ lãng phí thời gian của nhà đầu tư nếu bạn nói rất nhiều về ý tưởng hoặc sản phẩm của mình mà không đưa ra những vấn đề cơ bản này. Hầu hết các nhạc sĩ đang lên sẽ không mạo hiểm độc thoại về chính trị trên sân khấu để bị la ó thay vì ngậm miệng lại và chơi một bài hát. Tuy nhiên, trong các cuộc họp kinh doanh, những người sáng lập trẻ tuổi rất dễ rơi vào xu hướng duy ngã này, và quên đi lý do lúc đầu khán giả của họ tới đó. Thirman khuyên các nhạc sĩ nên quan sát những người tham gia các cuộc họp giống như cách họ quan sát khán giả trong một buổi biểu diễn: nhận ra khi nào họ hào hứng, và khi họ không còn hứng thú nữa - hãy thay đổi bài biểu diễn của bạn cho phù hợp. "Bạn biết bạn không còn thu hút được họ nữa khi họ cầm tới điện thoại," ông nói.
Trên hết, cả Thirman và Panay khuyên bạn nên tìm hiểu về khán giả trước. Bạn sẽ không chơi nhạc cho một đám cưới mà không tìm hiểu trước những bản nhạc cô dâu và chú rể muốn nghe. Tương tự như vậy, bạn sẽ không chơi nhạc jazz trong một quán bar country - miền Tây. "Bạn không muốn bị ném lon bia vào người," Thirman nói.
Ông gợi ý bạn nên gửi email trước cuộc họp, hỏi những người tham dự xem họ muốn đạt được những gì. "Đừng bao giờ đi vào phòng một cách hờ hững", ông nói. "Hãy cho họ biết trước bạn muốn nói những gì, và những điều gì có thể làm cho cuộc họp đạt hiệu suất cao. Sau đó hãy hỏi xem họ hứng thú với điều gì."
Và khi kết thúc, hãy tự nhiên hỏi họ bạn thể hiện có tốt không - và họ có muốn tìm hiểu thêm không.