Ngoài ra, do chẳng ai dự đoán được cuộc suy thoái hay những điều kiện thị trường bất lợi sẽ kéo dài bao lâu nên tình trạng lạm phát đình đốn kéo dài sẽ khiến nhiều doanh nghiệp phải chấm dứt hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, có một số doanh nghiệp không phải chịu cảnh “túng quẫn” như vậy. Điều này khiến những cổ phiếu của họ trở thành những cổ phiếu “phòng thủ” (defensive stock) trong thị trường ảm đạm.
Suy thoái gây hại như thế nào?
Những thời điểm kinh tế khó khăn tăng rủi ro trong hoạt động kinh doanh và tài chính của doanh nghiệp. Sẽ có những công ty buộc phải cắt giảm chi phí, sa thải nhân viên và giảm tối đa chi phí thu mua, những vụ mua lại và chi phí vốn. Tuy nhiên, doanh nghiệp còn có những nghĩa vụ mà họ không thể bỏ qua, chẳng hạn như trả tiền lương, tiền thuê mặt bằng, thuế và các chi phí vốn; những nghĩa vụ này phải được đáp ứng với lượng tiền mặt hạn chế.
Suy thoái cũng ảnh hưởng đến túi tiền của khách hàng, những người sẽ phải giảm chi tiêu và điều này ảnh hưởng đến công ty. Cụ thể là số lượng đơn hàng sẽ giảm, khách hàng có thể không thanh toán hóa đơn, do đó làm giảm vốn lưu động của công ty và buộc công ty phải giảm giá trị sổ sách. Các nhà thầu thường bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Những dịch vụ của họ thường tập trung vào các dự án mới như lắp đặt thiết bị xây dựng, thi công xây dựng, hoặc nội thất cho văn phòng và tòa nhà. Trong điều kiện thị trường khó khăn, khách hàng của họ cũng phải thắt chặt chi tiêu và giảm các đơn hàng dịch vụ để tiết kiệm tiền mặt.
Những ngành đầu tư được hưởng lợi
Rủi ro là một biến số quan trọng đối với các nhà đầu tư khi quyết định xem nên đặt tiền của mình vào đâu. Các công ty có mô hình kinh doanh miễn nhiễm với suy thoái kinh tế được coi là những cơ hội đầu tư hấp dẫn và an toàn. Một công ty cash cow ( cách goijc hung cho các công ty cso laoij hình kinhd daonh ổn định, sản sinh ra tiền mặt một cách dễ dàng và đều đặn) có thể tiếp tục tạo ra dòng tiền tiền dù hoạt động kinh tế bị đình trệ.
Có một vài lý do giải thích cho sự thành công của một công ty trong khoảng thời gian suy thoái:
1. Công ty cung cấp dịch vụ sửa chữa và bảo dưỡng quan trọng, hoặc bán những mặt hàng thiết yếu.
Suy thoái kinh tế thường đánh vào hoạt động kinh doanh và tài chính của các công ty cung cấp dịch vụ không thiết yếu đầu tiên. Người tiêu dùng có thể tự cắt cỏ hay tự sơn nhà, khiến cho các nhà thầu dân cư (residential contractor) lâm vào tình cảnh khó khăn về tài chính.
Tuy nhiên, những công ty cung cấp các dịch vụ thiết yếu và quan trọng vẫn sẽ có khách hàng. Ví dụ, các nhà máy lọc dầu và nhà máy hóa chất thuê các công ty và nhà tư vấn kỹ thuật để thực hiện đánh giá định kỳ thiết bị, hệ thống dây điện và các quy trình của họ. Những cuộc đánh giá này có tính liên tục và không thể trì hoãn vì muốn tiết kiệm một vài đồng chi tiêu mà bỏ đi được. Một ví dụ khác là quản lý vệ sinh môi trường. Các cộng đồng dân cư và doanh nghiệp chắc chắn sẽ không cho phép rác thải chất đống xung quanh các nơi ở và nơi hoạt động của họ, dù nền kinh tế có tệ đến thế nào đi nữa.
Tương tự như vậy, các công ty sản xuất những sản phẩm quan trọng, những thứ sẽ hỏng sau một thời gian nhất định và cần được thay thế, thường đứng vững trong thời kỳ khó khăn. Ví dụ, một hãng sản xuất đệm khít động cơ và vòng đệm thường sẽ có những dòng thu nhập ổn định hơn. Các đệm khít và vòng đệm tốt đảm bảo cho động cơ xe hơi vận hành trơn tru. Sau một thời gian, những sản phẩm này sẽ bị hỏng. Vì vậy, chúng phải được thay thế để đảm bảo động cơ vẫn tiếp tục hoạt động tốt. Còn một hộp mực in thì sao? Khi hết mực, bạn buộc phải đặt mua một hộp mực khác để thay. Đây là trường hợp điển hình của một mô hình có độ miễn nhiễm tương đối với suy thoái kinh tế.
2. Công ty phục vụ một cơ sở khách hàng miễn nhiễm với khủng hoảng kinh tế.
Những cơ sở hạt nhân và cơ sở sản xuất năng lượng phần lớn có doanh thu ổn định, cũng như các công ty vận chuyển dầu và hàng hóa năng lượng. Có ít hoặc không có sản phẩm và dịch vụ thay thế cho các mô hình kinh doanh này; cuộc suy thoái sẽ không thể buộc người dân không dùng điện! Những công ty xe goòng vận chuyển một số hàng hóa nhất định cũng có thế miễn nhiễm với khủng hoảng. Ví dụ, một công ty đường sắt có thể ký một hợp đồng dài hạn với quân đội để vận chuyển nhiên liệu, đạn dược và nguyên vật liệu tới các điểm chỉ khác nhau trên khắp đất nước. Những loại công ty này được cho là ổn định hơn trong những nền kinh tế khó khăn. Các công ty kí hợp đồng với chính phủ có xu hướng giữ vững hoạt động tốt, vì các hợp đồng này nhiều khả năng sẽ có hiệu lực qua thời kỳ suy thoái, đem về những dòng tiền ổn định.
3. Công ty cung cấp các sản phẩm hoặc dịch vụ được uỷ quyền theo quy định của chính phủ hoặc các quy định bắt buộc tuân thủ.
Các cơ quan an ninh và nhân viên của họ kiểm tra hàng triệu tấn hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ tại nhiều cảng và kênh vận chuyển khác nhau. Những cuộc thanh tra là cần thiết để ngăn chặn ma túy, vũ khí buôn lậu và các hàng hoá không được phép khác xâm nhập vào quốc gia này. Những biện pháp phòng ngừa an toàn như vậy được uỷ quyền bởi chính phủ và các chính quyền địa phương, và trừ khi lượng cung những nhân viên đủ trình độ chuyên môn để thực hiện các dịch vụ này tăng cao quá mức, các doanh nghiệp này vẫn sẽ tiếp tục có cầu về kinh doanh, dù nền kinh tế có suy thoái
Một ví dụ khác là việc kiểm tra đường ống dẫn. Hoa Kỳ có hàng triệu ki-lô-mét đường ống dẫn ngầm vận chuyển xăng dầu đi khắp đất nước. Sự đứt gãy và hư hại đường ống có thể gây nổ và cướp đi tính mạng của người dân. Vì vậy, kiểm tra đường ống dẫn là một hoạt động bắt buộc để giúp đảm bảo những tài sản đó ở trong tình trạng tốt. Một hoạt động bắt buộc khác đối với các công ty đại chúng và hầu hết các cơ quan chính phủ là việc thực hiện kiểm toán bởi một cơ quan độc lập. Các công ty kiểm toán có một nguồn cung công việc ổn định từ những loại khách hàng này.
4. Công ty cung cấp sản phẩm và dịch vụ độc quyền, sản phẩm và dịch vụ cho thị trường ngách, hoặc sản phẩm và dịch vụ có tính phòng thủ cao trên thị trường.
Một công ty có thể có một sản phẩm được coi là tốt nhất trong ngành. Ví dụ, một nhà sản xuất thiết bị khoan có thể có các đường ống dẫn và thiết bị liên quan được cấp bằng sáng chế, làm cho những thiết bị đó trở nên rất quan trọng đối với khách hàng. Có khả năng trong những thời điểm kinh tế khó khăn, khách hàng của họ sẽ chọn sử dụng những sản phẩm đáng tin cậy hơn này và giảm hoặc loại bỏ các đơn hàng từ những đối thủ cạnh tranh. Các công ty dược phẩm và chăm sóc sức khỏe có bằng sáng chế thuốc cũng là những ví dụ điển hình của công ty có cầu sản phẩm có độ co giãn (elasticity) tương đối thấp.
Lời kết
Suy thoái kinh tế đặt ra những vấn đề tài chính cho nhiều công ty, nhưng có những công ty vẫn tiếp tục tạo ra doanh thu dù điều kiện thị trường bất lợi. Nếu một công ty phục vụ một thị trường miễn nhiễm với suy thoái kinh tế, cung cấp các dịch vụ sửa chữa và bảo trì then chốt hoặc bán một sản phẩm tiêu dùng, công việc kinh doanh của công ty đó khó có thể tụt dốc, ngay cả trong những điều kiện thị trường tồi tệ nhất. Ngoài ra, những sản phẩm hoặc dịch vụ được ủy quyền của chính phủ đem đến cơ hội tốt cho hoạt động kinh doanh ổn định, tương tự với các công ty cung cấp sản phẩm và dịch vụ độc quyền hoặc được cấp bằng sáng chế.
Ngay cả trong thời kỳ suy thoái, tiền vẫn sẽ lưu thông trong nền kinh tế. Trong nền kinh tế đó, vẫn tồn tại những công ty có lợi nhuận, nhưng việc tìm ra những công ty như vậy phụ thuộc vào sự khôn ngoan của các nhà đầu tư.