Cạm bẫy số 3: Không đủ năng lực quản trị
Inc: Giả dụ các doanh nghiệp chú tâm đến dòng chu chuyển tiền mặt, vượt qua được những cuộc khủng hoảng tiền mặt và phát triển nhanh, thậm chí hơn cả mong đợi. Cạm bẫy thứ ba là gì?
Drucker: Khi công việc kinh doanh phát triển, chủ doanh nghiệp thường thấy mình quá bận rộn. Tốc độ phát triển quá nhanh gây áp lực lên họ. Nhu cầu sản xuất vượt quá năng suất máy móc. Yêu cầu quản lý cũng vượt xa khả năng của họ.
Doanh nhân bắt đầu chạy quanh giống như người thợ dán giấy tường cụt một tay. Họ nhìn vào doanh số, nhìn vào dự báo lợi nhuận. Những thứ đó khiến họ nghĩ rằng họ sẽ phát tài vào năm tới và kiếm được hàng chục triệu USD. Họ không biết rằng họ không còn đủ khả năng đề quản lý Công ty nữa.
Anh biết đấy, tôi đã làm việc với các doanh nhân 50 năm nay và có thể khẳng định rằng thực sự tồn tại một đường cong giới hạn, 80% doanh nhân nằm trong đường cong này. Thậm chí nếu công việc kinh doanh phát triển ở tốc độ bình thường, họ cũng sẽ phải đối mặt với hạn chế năng lực quản trị vào cuối năm thứ tư.
Inc: Đó là khi họ không còn đủ năng lực quản trị?
Drucker: Đúng vậy. Lúc đầu, người sáng lập thường tự mình làm tất cả. Ông ta có phụ tá nhưng không có đồng nghiệp. Rồi bỗng nhiên mọi việc trở nên tồi tệ. Chất lượng thoái hóa. Khách hàng ghim tiền. Họ không giao được hàng đúng hạn nữa.
Inc: Nhưng tất cả các doanh nghiệp non trẻ đều mắc sai lầm, thậm chí rất nhiều sai lầm. Vậy đâu là triệu chứng cho thấy họ không còn đủ khả năng quản trị nữa?
Drucker: Tôi luôn hỏi những người mình cố vấn về cách họ phản ứng với cơ hội. Giả sử có một khách hàng nói: "Nếu ông sản xuất được 10.000 sản phẩm X, chúng ta sẽ ký hợp đồng với nhau". Bạn thấy đây là một gánh nặng hay là một cơ hội? Khi họ nói, "Tất nhiên, đó là cơ hội, nhưng tôi lại lo vì nó là một gánh nặng quá lớn", tôi sẽ trả lời: "Này anh bạn, anh không còn đủ năng lực quản trị nữa rồi".
Để tránh khủng hoảng, bạn nên ngồi lại và thiết lập nhóm quản trị. Trong số 40 nhân viên lúc đầu, hãy đánh giá xem ai có khả năng quản trị. Bạn có thể tìm ra 4-5 người (có lẽ như vậy là đủ) và nói : "Tôi muốn từng người trong các bạn ngồi suy ngẫm một mình vào cuối tuần tới và nhìn nhận tất cả những người mình làm việc cùng, trong đó có cả tôi nữa. Nhưng đừng tự nhìn mình, hãy nhìn những người khác và hay nghĩ xem họ có năng lực gì". Sau đó các bạn hãy ngồi lại với nhau, lấy một tờ giấy trắng ra, liệt kê những hoạt động chủ yếu của Công ty chúng ta. Ngày nay, chúng ta gọi công việc đó là thiết lập năng lực cốt lõi.
Các doanh nhân trẻ không đủ dồi dào về tài chính để tuyển hẳn một đội ngũ quản trị từ bên ngoài. Nhưng ngay trong Công ty đây, có Tom rất giỏi về dịch vụ khách hàng, vì thế bạn có thể để anh ấy điều hành văn phòng. Hãy giao cho anh ta thêm nhiều việc trong vài tháng tới hay trong vài năm tới hoặc hãy kiếm cho anh ta một trợ lý. Và còn có Jane ở bộ phận sản xuất, nhưng lại quan hệ rất tốt với mọi người. Thế nên, người phụ trách sản xuất của bạn cũng có thể trở thành người phụ trách nhân sự.
Và nhóm của bạn có thể gặp mặt mỗi tháng một lần, có thể vào một ngày thứ bảy và trong vòng một năm bạn đã có đội ngũ quản trị. Cần phải có ít nhất một năm, có thể lên đến 18 tháng để xây dựng đội ngũ.
Inc: Và để thực sự bắt đầu làm việc theo nhóm?
Drucker: Đúng vậy, nhưng cũng cần biết rằng mặc dù Joe là người rất khó cộng tác, anh ta là người rất giỏi về tài chính và bạn cần người như vậy. Hay cũng phải biết rằng John đang sắp trở thành Giám đốc bán hàng và tiếp thị số 1 nhưng lại quan hệ với khách hàng rất kém. John có thể là người tốt nhất mà bạn có, nhưng anh ta không đủ năng lực để đảm nhiệm vị trí cao hơn.
Inc: Đó là một quyết định khó khăn mà doanh nhân thôi thực hiện, đặc biệt nếu John là người làm với bạn từ những ngày đầu tiên?
Drucker: Đúng vậy, nếu bạn bắt đầu xây dựng đội ngũ trước 18 tháng, John sẽ biết rằng đó là lúc anh ta phải đứng sang một bên. Bạn có thể làm việc đó nhưng bạn không thể đợi cho đến khi mọi việc đổ vỡ hết thảy.
Cạm bẫy số 4: Đặt bản thân lên trước công việc
Inc: Còn cạm bẫy thứ tư là gì?
Drucker: Đây là cạm bẫy khủng khiếp nhất. Đó là khi công việc kinh doanh nở hoa kết trái, và doanh nhân bắt đầu đặt mình lên trước công viêc kinh doanh. Họ đã làm việc 18 giờ/ngày trong suốt 14 năm và gây dựng được cơ nghiệp trị giá 60 triệu USD, một đội ngũ quản lý hiệu quả. Bây giờ họ bắt đầu tự hỏi: "Tôi muốn làm gì đây? Vai trò của tôi là gì?" Đây là những câu hỏi sai lầm. Nếu bạn bắt đầu như vậy, chắc chắn bạn sẽ kễt liễu cả mình và công việc kinh doanh.
Inc: Vậy họ nên hỏi gì?
Drucker: Họ nên hỏi: "Công việc kinh doanh cần gì ở giai đoạn này?" Câu hỏi tiếp theo là "Tôi có những năng lực này không?"
Bạn phải bắt đầu bằng điều mà công việc kinh doanh cần. Đôi khi, họ phải cần tới trợ giúp từ bên ngoài.
Tôi đã có hàng trăm khách hàng rơi vào tình huống đó. Vì khi tôi hỏi họ tại sao họ lại đến tìm tôi, phần lớn đều nói rằng các bà vợ than phiền rằng họ không làm tốt công việc nữa, rằng họ đang tự hủy hoại bản thân, gia đình và cả công việc kinh doanh. Đôi khi cô con gái sáng dạ của họ cũng nói vậy. Nếu cậu con trai của họ mà nói vậy, họ sẽ gạt ngay đi vói ý nghĩ rằng: "Có phải nó muốn gạt ta ra để giành lấy công việc kinh doanh không?" Nhưng khi đó là lời nói của vợ hoặc con gái thì họ phải suy nghĩ nghiêm túc.
Cũng có thể người phàn nàn là cổ đông, kế toán hay luật sư của họ. Thường mọi người phải "đập" mạnh vào người chủ đó để anh ta ngẩng mặt lên đón nhận sự thật khắc nghiệt rằng anh ta không yêu thích công việc nữa.
Inc: Ông có nghĩ rằng các doanh nhân trong thời đại mới có khả năng tránh được những cạm bẫy mà ông mô tả không?
Drucker: Không.
Inc: Không ư? Khi mà họ được đào tạo như vậy, với biết bao bằng Thạc sĩ quản trị?
Drucker: Không. Trường học chẳng đem lại cho bạn kinh nghiệm hay sự thông thái.
Mời các bạn theo dõi phần đầu của buổi phỏng vấn hữu ích này: 4 Cạm Bẫy Các Doanh Nghiệp Nhỏ Thường Mắc Phải (Phần I)